Inmiddels hebben we het Volksreferendum op 20 maart 2019 ingezet (click). Alle gemeenten zijn gevraagd om ondersteuning te geven aan dit unieke gebeuren voor-met-door de burger. Gevraagd is om een extra tafeltje in het gebouw waar de verkiezing voor de Provinciale Staten -en indirect de Senaat- en Waterschappen plaats vindt. Gemeentes hebben vervolgens de Kiesraad en de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (NVVB) om advies gevraagd. De Kiesraad ziet geen bezwaar en stelt dat zij vóór de Intrekkingswet Raadgevend Referendum het burgerreferendum van harte hebben ondersteund. Jammer dat de NVVB ons verzoek niet goed heeft begrepen wanneer zij stelt dat het stemlokaal hiervoor niet mag worden gebruikt. Iets dat gemeenten dan weer naar ons kopiëren. Van meet af aan hebben wij aangegeven dat het een activiteit buiten het stemlokaal betrof binnen de wetgeving. Anders waren we er niet aan begonnen. Buiten het stemlokaal is alles toegestaan mits er geen conflict is met de openbare orde. Nu is bij de intocht van Sinterklaas dit weliswaar vaak het geval maar niet bij welwillende en goedwillende burgers die een dag van hun leven samen gezellig ondeugend zijn. Dat hebben we de NVVB laten weten:
De teneur had wat positiever gekund in de trant van dat het een democratische activiteit van, voor en door burgers betreft die je als gemeente aan de borst klemt. Wij zien dan ook weeffouten:
- Het betreft een verzoek om het plaatsen van een tafeltje buiten de stemlokalen, hetgeen niet strijdig is met de Kieswet of welke wetgeving dan ook;
- De PS/WS verkiezingen vinden plaats nog in de winter met mogelijk koude en regen. Een beroep om uw burgers een goed onderdak en dito verzorging te bieden ligt dan in de rede. Dat hoeft overigens niet, het staat zelfs vrijwilligers vrij er voor te kiezen om thuis te blijven. Maar dat past dan weer niet in een betrokken samenleving, voor en met elkaar met een faciliterende overheid;
- De enige valide reden om een legale burgeractiviteit te weigeren is als er een gevaar is voor de openbare orde. En juist daar is hiervan geen sprake, anders dan bij zoiets als een intocht van Sinterklaas. Het betreft hier weldenkende en welwillende burgers die pal staan voor de democratie;
- Uw zorgen dat de kiezer in verwarring raakt delen wij niet. Los van het feit dat het volwassen mensen betreft is er een duidelijk onderscheid. In het stemhokje binnen het stemlokaal stipt men de naam van een persoon aan. Daarna wordt het stemlokaal verlaten. In de gang zien zij dan vrolijke mensen met een los tafeltje die uitleggen waarom een ja/nee stem kan worden gegeven. Een totaal ander concept.
Nogmaals, wij onderschatten het determinerend vermogen van de burger niet. Zo is -om iets te noemen- betaald parkeren complexer dan het tafeltje, en daar meent de overheid toch ook dat de burger dit goed kan afhandelen.
Ofwel we gaan er voor, met uw enthousiasme, inzet, middelen en specifieke kennis.